Photograph 51: Υπάρχουν όρια στην επίτευξη της επιτυχίας; Κριτική της Αθηνάς Μαλαπάνη, Φιλολόγου – Συγγραφέα

Η παράσταση Photograph 51 που παίζεται στο Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν στη Στοά Πεσμαζόγλου, στην καρδιά της Αθήνας, αποτελεί μια εξαιρετική επιλογή για το θεατρόφιλο κοινό. Τα μηνύματα που προβάλλονται μέσα από το καλογραμμένο σενάριο  και την εξαιρετική διασκευή και προσαρμογή του βιβλίου στις απαιτήσεις και ανάγκες της θεατρικής παράστασης είναι επίκαιρα και σημαντικά. Πρόκειται λοιπόν, για μια παράσταση που μπορεί να δώσει τροφή για σκέψη σε κάθε θεατή.

                Μία ομάδα επιστημόνων, ανάμεσά τους και μία γυναίκα, η Ρόζαλιν Φράγκλιν, προσπαθούν να αποκρυπτογραφήσουν το γενετικό υλικό, την ταυτότητα του ανθρώπου. Ο Μόρρις και η Ρόζαλιν προσπαθούν να συνεργαστούν, αλλά η επιμονή και η τελειομανία τους δυσκολεύουν τη μεταξύ τους επικοινωνία και συνεννόηση. Προσπάθεια καταλυτικού παράγοντα σε αυτή τη δύσκολη συνεργασία αποτελεί ένας διδακτορικός φοιτητής που στέκεται πάντα δίπλα τους και επωμίζεται το φορτίο της επιστημονικής εργασίας, αλλά και των δύσκολων χαρακτήρων τους. Ωστόσο, μία αντίπαλη ομάδα επιστημόνων, οι Γουάτσον και Κρικ, καταφέρνουν και υποκλέπτουν στοιχεία από την εργασία και επιστημονική έρευνα της Ρόζαλιντ Φράγκλιν, τα οικειοποιούνται και κατορθώνουν να γραφτούν αυτοί στην ιστορία ως οι επιστήμονες που αποκρυπτογράφησαν την ελικοειδή μορφή του ανθρώπινου DNA.

                Μια παράσταση που μεταφέρει μηνύματα για την υποτίμηση της γυναίκας στον επιστημονικό χώρο που συνέβαινε εκείνη την εποχή -ελπίζουμε όχι και τη σημερινή- και τη δυσκολία να πείσει για την αξιοπιστία των εργασιών της και την ικανότητά της να προσφέρει πολλά στην έρευνα. Μάλιστα, το ότι οι τρεις άντρες επιστήμονες -Γουάτσον, Κρικ και Μόρρις- βραβεύτηκαν με το βραβείο Νομπέλ, ενώ η Ρόζαλιντ όχι αποδεικνύει περίτρανα την υποβάθμιση της γυναίκας.  

Το σημαντικότερο μήνυμα όμως στο οποίο εδράζεται η παράσταση είναι η σκληρότητα και η ύπουλη συμπεριφορά μιας μερίδας επιστημόνων που καπηλεύονται το έργο των συναδέλφων τους, γιατί δεν μπορούν και δεν έχουν ούτε την ικανότητα ούτε την εργατικότητα να πετύχουν τον στόχους τους. Πρόκειται για ένα διαχρονικό στοιχείο στον επιστημονικό κλάδο που κυριαρχεί και σήμερα, καθώς η ύπουλη συμπεριφορά ανωτέρων και η εκμετάλλευση κατώτερων επιστημόνων που καταλήγουν να είναι οι «αφανείς ήρωες» αποτελεί μια διαχρονική νοοτροπία. Η καθιερωμένη αυτή τακτική απαντά ακόμη και σήμερα στον επιστημονικό και ερευνητικό χώρο και δεν πρόκειται να σταματήσει ούτε να επέλθει η εξυγίανση.  

Τέλος, η παράσταση αυτή θίγει και τη μοναξιά του ερευνητή. Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ μας πόσοι ερευνητές θυσιάζουν την προσωπική και κοινωνική τους ζωή για να εφεύρουν ένα καινούργιο εμβόλιο, να δημιουργήσουν μια νέα θεραπεία, να βρουν μια θεωρία για να αντιμετωπιστεί ένα μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα και να ωφεληθεί η ανθρωπότητα; Αμέτρητες ώρες σε ένα εργαστήριο, έλλειψη δυνατότητας δημιουργίας οικογένειας και απουσία κοινωνικοποίησης. Όλα αυτά αποτελούν το τίμημα της επιστημονικής καριέρας. Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ αν αυτοί οι άνθρωποι θέλουν μια ευκαιρία στην κοινωνικοποίηση, στον έρωτα, στις σχέσεις, στη ζωή και την απλότητά της;

Μια δυνατή παράσταση με πολλή συγκίνηση και τροφή για σκέψη. Μην την χάσετε!