Επαναληπτικές Ασκήσεις Αρχαίων Β' Γυμνασίου, Αθηνά Μαλαπάνη, Φιλόλογος, ΜΑ Πανεπιστημίου Αθηνών

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΡΧΑΙΩΝ Β’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΑΘΗΝΑ ΜΑΛΑΠΑΝΗ, ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ, ΜΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

 

Να κλίνετε τα ακόλουθα ουσιαστικά: ὁ Ἕλλην το γένος ἡ θυγάτηρ.

 

Να συμπληρώσεις τις παρακάτω προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο των ουσιαστικών που βρίσκονται στην παρένθεση. α. Οἱ ἀρχαῖοι ἐνόμιζον τοὺς ……………………………(ἀστήρ-τοῦ ἀστέρ..) θεοὺς εἶναι. β. Οἱ τετελευτηκότες ἐρήμους τοὺς ……………………………………….. (πατήρ) καὶ τὰς ……………………. (μήτηρ) ἀπέλιπον. γ. Φθείρουσιν ………………………………..(ἦθος, αιτ. πληθ.) χρηστὰ ὁμιλίαι (= οι συναναστροφές) κακαί. δ. Παρὰ Λεσβίοις ἀγὼν ἄγεται (= διοργανώνεται διαγωνισμός) ……………………………… (κάλλος, γεν. εν.) γυναικῶν ἐν τῷ ……………………………………… …..(τέμενος) τῆς Ἥρας λεγόμενος καλλιστεῖα. ε. Ἦν ποτε χρόνος, ὅτε θεοὶ μὲν ἦσαν, θνητὰ δὲ …………………………. (γένος) οὐκ ἦσαν. στ. Οἱ ἀγροὶ ἐνίους (= μερικούς) …………………………(ὁ μὴν, τοῦ μηνός) μεστοί …………………………. (χιών, γεν. πληθ.) εἰσίν.

 

Να γράψετε τους ακόλουθους τύπους των παρακάτω ουσιαστικών:

ὁ πατήρ: …….………… (δοτική ενικού) /…..………… (γενική πληθυντικού) / …………………… (δοτική πληθυντικού)

ὁ αὐτοκράτωρ: …………………. (γενική ενικού) /………..………. (δοτ. πληθυντικού) ὁ ἄξων: ……………… (δοτική ενικού) / ……………. (κλητική ενικού) ὁ χειμών: ……………. (γενική ενικού) / ………….(αιτιατική πληθυντικού) τὸ πλῆθος: ………………….. (γενική ενικού) / ……………(δοτική ενικού)/………….…… (ονομαστ. πληθυντ.)

Να συµπληρώσετε τα κενά µε τον κατάλληλο τύπο: α. Ὁ θήρ τὸν ………………………. δάκνει (θήρ -ρός). β. Ἀστέρες αἴθουσιν (=λάµπουν) ἐν τῷ …………………………. (αἰθήρ -έρος). γ. Θύοµεν σωτηρία Διί τῷ ………………………… (σωτήρ -ῆρος). δ. Δεῖ λέγειν τοὺς …………………………. τὴν ἀλήθειαν (ῥήτωρ -ορος). ε. Δικανικοὶ οἱ λόγοι τοῦ ………………………… εἰσίν (ῥήτωρ). στ. Τοῖς ἀπίστοις ………………………. µὴ πιστεύετε (ῥήτωρ). ζ. Τῷ …………………………. τὰ βάρη γιγνώσκει (στατήρ -ῆρος). η. Σῴζετε τοὺς νόµους ὥσπερ τοὺς ………………………… (σωτήρ -ῆρος). θ. Αἱ θεραπαινίδες οἶνον ἐν τοῖς ………………………… φέρουσιν (κρατήρ -ῆρος). ι. Οἱ …………………………. τῆς ἀγορᾶς ἐφύλαττον τὴν τάξιν (κλητήρ -ῆρος).

 

Να γράψετε τα γ´κλιτα ουσιαστικά στη γενική και δοτική ενικού και πληθυντικού: α. ὁ κοσµήτωρ στ. ὁ ἀστήρ β. ὁ λουτήρ ζ. ὁ ἀήρ γ. ὁ αὐτοκράτωρ η. ὁ κοσµήτωρ δ. ὁ µνηστήρ θ. ὁ εἰσπράκτωρ ε. ὁ ζωστήρ ι. ὁ θήρ.

 

Να συµπληρώσετε τα κενά µε τον κατάλληλο τύπο: α. ……………………… ἀπίστων ὅρκον εἰς ὕδωρ γράφω (ἀνήρ). β. …………………… τε καὶ …………………… καὶ τῶν ἄλλων προγόνων τιµιώτερον ἡ πατρίς ἐστί (πατήρ, µήτηρ). γ. Ὦ …………………… πολῖται, τοὺς τιµίους ………………………. σέβεσθε (ανήρ). δ. Ἐκ τῆς ………….……………. ἐγέννησάς µε (γαστήρ). ε. Πείθου τῷ ………………..……… καὶ τῇ ……………………….. (πατήρ, µήτηρ). στ. Τῇ ………………………… ἦσαν καλοὶ ναοί (Δηµήτηρ). ζ. Ἀγαθοῦ …………………………. ἀρετὴ ἐστὶ τοὺς πατρίους νόµους σέβειν (ἀνήρ). η. Ἱκανὰ ἀγαθὰ πάρεστι, ὦ …………..……….. καὶ …………………… (µήτηρ, πατήρ). θ. Ἀρεταὶ πολλαὶ εἰσὶ ταῖς ……………………………. τοῦ φίλου (θυγάτηρ). ι. Πλούτων ἥρπασεν τὴν ………………………. τῆς ……………………….(θυγάτηρ, Δηµήτηρ).

 

ὁ μεγιστάν	τῷ μεγιστ
ὁ Πάν	τοῦ Παν
ἡ θίς	ταῖς θι
ὁ σφήν	τῷ σφη
ὁ αὐχήν (αὐχεν-)	τὸν αὐχ
ὁ ἀνδρών	οἱ ἀνδρῶν
ἡ εἰκών (εἰκον)	τὰς εἰκ
ὁ νιπτήρ	τῶν νιπτήρ
ὁ ἀήρ (ἀερ-)	τῷ ἀ
ὁ Ἔκτωρ (Ἐκτορ-)	τὸν Ἔκτ

 

 

τὸ βέλος	τοῦ βέλ
τὸ ἔδαφος	τῷ ἐδάφ
τὸ στέλεχος	τῶν στελεχ
τὸ τέμενος	τοῖς τεμέν
τὸ κρέας	τοῦ κρέ
τὸ κρέας	τὰ κρέ
τὸ τέρας	τοῦ τέρα
τὸ δάσος	τοῖς δάσ
τὸ πέρας	τοῖς πέρα

 

Να συμπληρώσετε τον πίνακα με τους κατάλληλους τύπους των μετοχών.

Ρήματα                    Ενεστώτας                 Μέλλοντας                Αόριστος

• ταράττω
• στοχάζομαι
• γράφομαι
• τρέπω
• ψεύδω
• εἰμὶ
• καλύπτομαι
• κλέπτω

 

Να συμπληρώσετε τον πίνακα με τα τρία γένη των μετοχών του Ενεστώτα και

του Μέλλοντα του κάθε ρήματος.

• πορεύομαι
• εἰμὶ
• τρέπομαι
• ταράττομαι
• δικάζω
• κρύπτω
• βλάπτομαι

 

 

 

Να συμπληρώσετε τον πίνακα με τα τρία γένη των μετοχών του Αορίστου

του κάθε ρήματος.

• φυλάττω
• κηρύττομαι
• βλάπτω
• κολάζομαι
• λείπω
• παιδεύω

 

Να συμπληρώσετε τον πίνακα με τα τρία γένη των μετοχών του Παρακειμένου

του κάθε ρήματος.

• θεραπεύω
• λύομαι
• πράττομαι
• γράφω
• ἐλπίζω
• τάττομαι
• τοξεύομαι
• πείθω

 

Να κλιθούν οι ακόλουθες μετοχές: τὸ πρᾶξον, τῆς οὖσης, τῶν λεγόντων, τῶ γράψαντι, αἱ πείσουσαι.

 

πείθω αόριστος, β΄ ενικό ……………………………..

φονεύω παρατατικός, β΄ πληθυντικό ……………………………..

διώκω αόριστος, γ΄ πληθυντικό ……………………………..

πράττω αόριστος, β΄ πληθυντικό ……………………………..

πέμπω παρατατικός, α΄ πληθυντικό ……………………………..

ἀγοράζω αόριστος, α΄ ενικό ……………………………..

πείθω αόριστος, γ΄ πληθυντικό ……………………………..

κελεύω παρατατικός, α΄ ενικό …………………………….

ἀκούω αόριστος, β΄ ενικό ………………………………….

 

Να γράψεις τα πιο κάτω ρήματα του Ενεστώτα στους υπόλοιπους χρόνους, στο ίδιο πρόσωπο και στον ίδιο αριθμό:

• βλάπτομαι
• πολιτεύη/ει
• πείθομαι
• παιδεύεται
• λυόμεθα
• διώκη/ει
• στρατεύεσθε
• ταράττονται
• γράφεται

 

• ἀπολύω (β' ενικό οριστ. παρακειμένου Ε.Φ.)
• στρατεύω (β’ πληθ. οριστ. παρακειμένου Ε.Φ.)
• φυλάττω (γ' ενικό οριστ. υπερσυντελίκου Ε.Φ.)
• παραγράφω (β’ πληθ. οριστ. υπερσυντελίκου Ε.Φ.)
• πράττω (β΄ ενικό οριστ. υπερσυντελίκου Ε.Φ.)
• θαυμάζω (β' πληθ. οριστ. παρακειμένου Ε.Φ.)
• διαγράφω (γ΄ πληθ. οριστ. παρακειμένου Ε.Φ.)
• φυτεύω (α' πληθ. οριστ. παρακειμένου Ε.Φ.)
• κόπτω (α' ενικό οριστ. παρακειμένου Ε.Φ.)
• στρατεύω (α' πληθ. οριστ. υπερσυντελίκου Ε.Φ
• ψηφίζω (γ΄ ενικό οριστ. παρακειμένου Ε.Φ.)
• χορεύω (β΄ πληθ. οριστ. υπερσυντελίκου Ε.Φ.)
• ἐκπαιδεύω (α΄ ενικό οριστ. υπερσυντελίκου Ε.Φ.)

 

• ὁρίζομαι (α’ ενικό οριστικής παρατατικού Μ.Φ.)
• διαγράφομαι (β’ ενικό οριστικής παρατατικού Μ.Φ.)
• ἀθροίζομαι (γ’ ενικό οριστικής αορίστου Μ.Φ.)
• ἐλέγχομαι (β’ πληθ. οριστικής παρατατικού Μ.Φ.)
• παύομαι (β’ πληθ. οριστικής αορίστου Μ.Φ.)
• διαφυλάττομαι (α’ πληθ. οριστικής παρατατικού Μ.Φ.)
• κωλύομαι (γ΄ ενικό οριστικής παρατατικού Μ.Φ.)
• βλάπτομαι (α΄ ενικό οριστικής αορίστου Μ.Φ.)
• ἀπαλλάττομαι (γ΄ πληθ. οριστικής αορίστου Μ.Φ.)
• στρατεύομαι (γ΄ πληθ. οριστικής παρατατικού Μ.Φ.)
• καταστρέφομαι (α΄ πληθ. οριστικής αορίστου Μ.Φ.)
• πέμπομαι (β΄ ενικό οριστικής αορίστου Μ.Φ.)
• τάττομαι (α’ πληθ. οριστικής αορίστου Μ.Φ.)

 

• ἀκούω (απαρέμφατο αορίστου Ε.Φ.)
• ἀποπέμπω (απαρέμφατο μέλλοντα Ε.Φ.)
• συλλέγω (απαρέμφατο ενεστώτα Ε.Φ.)
• πράττω (απαρέμφατο μέλλοντα Ε.Φ.)
• διαβαίνω (απαρέμφατο ενεστώτα Ε.Φ.)
• στρατεύω (απαρέμφατο παρακειμένου Ε.Φ.)
• τρίβω (ῑ) (απαρέμφατο αορίστου Ε.Φ.)
• ἁρπάζω (απαρέμφατο παρακειμένου Ε.Φ.)
• ἄγω (απαρέμφατο ενεστώτα Ε.Φ.)

 

 

Να κάνετε χρονική αντικατάσταση στα ακόλουθα ρήματα:

• θαυμάζουσι
• διαταράσσεις
• καλύπτει
• περιγράφομεν
• παραφυλάττετε
• βλάπτουσι
• ῥίπτεις
• πορεύομεν
• καταδιώκετε
• αἰχμαλωτίζει
• διαφυλάττεται
• διώκομαι
• σώζεσθε
• διακηρυττόμεθα
• θλίβει
• αἰχμαλωτίζονται
• βλαπτόμεθα

 

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΕΝΟΤΗΤΑ 2

λεξικό, απόρρητος, τιμολόγιο, φιλόλογος, επίλογος, βιολογία, παράλογος, αντιλογία, αντιρρήσεις, μονολεκτικά, πρόλογος

• Μου ζητούσε να κάνω…………………….πράγματα και γι᾽ αυτό έφυγα.
• Η πρώτη παράγραφος σε μια έκθεση ονομάζεται…………………..
• Δεν ήξερα την λέξη και γι’ αυτό έψαξα τη σημασία της στο…………………..
• Πάνω στο……………………..πρέπει να γράφεται η διεύθυνση και το Α.Φ.Μ. του πελάτη.
• Είναι πνεύμα………………..Διαφωνεί ό,τι κι αν του πω.
• Μου φέρνει διαρκώς……………….ό,τι κι αν του πω.
• Στον………………..της έκθεσης διατυπώνουμε το συμπέρασμα.
• Η καθηγήτρια μας ζήτησε να απαντάμε………………………στις ερωτήσεις.
• Η ……………………είναι η επιστήμη που ερευνά τους νόμους που ρυθμίζουν τη λειτουργία των ζώντων οργανισμών.
• Ένας νέος………………….θα μας διδάξει Ιλιάδα και Ιστορία.
• Ο κωδικός του συναγερμού είναι………………….Γι᾽ αυτό δεν πρέπει να τον πεις σε κανένα.

 

Να χωρίσετε τις παρακάτω λέξεις της α.ε. στα συνθετικά μέρη τους και να δηλώσετε αν αυτά είναι λέξεις κλιτές ή άκλιτες: πολυλογία, ἀντιλέγω, ἀνάλογος, φιλόλογος, ἐτυμολογία, λογοποιός, ἐπίλογος, λογοκρίνω, πρόλογος, λογοτέχνης.

 

Να δημιουργήσετε σύνθετες λέξεις (ουσιαστικά κυρίως) από τις ακόλουθες συνθέσεις:

ἐπί + λέγω     

μισθός + λέγω           

πάλιν  + λέγω

λόγος + μάχομαι      

λόγος + αριθμός       

λόγος + θεραπεία     

μύθος + λέγω

ἀπό + λέγω    

λέγω + ποιέω, -ῶ       

πρὸ + λέγω

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 3

Να σχηµατίσετε σύνθετα ουσιαστικά και επίθετα της α.ε. σύµφωνα µε το

παράδειγµα:

α. λεώς + φέρω  λεωφόρος

β. αγορά + νέµω

γ. ξύλον + κόπτω

ε. ανδριάς + ποιω

στ. ύδωρ + τρέφω

ζ. µέλι + γλωσσα

 

Να αναλύσετε τις παρακάτω σύνθετες λέξεις και να βρείτε το είδος του α’

συνθετικού:

ναυµάχος ναυς µάχοµαι

λαµπαδηφόρος

παιδαγωγός

ακτινοβόλος

υδραγωγός

 

Να σχηµατίσετε σύνθετες λέξεις της ν.ε. σύµφωνα µε το παράδειγµα:

αίµα: αυτός που δίνει αίµα: αιµοδότης

αίµα: αυτός που στάζει αίµα:

λόγος: αυτός που γράφει λόγους

σώµα: αυτός που αναλαµβάνει την προστασία κάποιου

γη: αυτός που µετράει τη γη

 

Να αναλύσετε τις παρακάτω σύνθετες της α.ε. λέξεις στα συνθετικά τους:

α. υλοτόµος

β. αρτοπώλης

γ. κτηνοτρόφος

δ. νοµοθέτης

ε. οικοδεσπότης

στ. σωµασκω

ζ. υδατοειδής

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 4

Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων µε τον κατάλληλο τύπο των λέξεων που ακολουθούν: κοσµοϊστορικός, κοσµηµατοπωλείο, κοσµοπληµµύρα, κοσµητικός, διακοσµητής

α. Στα εγκαίνια του καταστήµατος υπήρχε µεγάλη __________.

β. Η µητέρα µου αγοράζει κοσµήµατα από αυτό το ___________.

γ. Έφεραν ξένους ____________ για να στολίσουν αυτές τις βιτρίνες.

δ. Μέσα στα κείµενα υπάρχουν πολλά ____________ επίθετα.

ε. Η γέννηση του Χριστού υπήρξε το µεγαλύτερο _____________ γεγονός της ανθρωπότητας.

 

Να αναλύσετε τις παρακάτω σύνθετες λέξεις και να βρείτε το είδος του α’ συνθετικού, σύµφωνα µε το παράδειγµα:

κοσµοκράτορας κόσµος + κρατώ ουσιαστικό

κοσµογυρισµένος

κοσµοπερπατηµένος

διακοσμώ

ακόσµητος

 

Να σχηματίσετε λέξεις της α.ε., σύμφωνα µε το παράδειγμα:

α. δώδεκα + µην  (επίθετο) δωδεκάμηνος

β. βαρύς + θυμός  (επίθετο)

γ. εις + οφθαλμός  (επίθετο)

δ. άκρα + πόλις  (ουσιαστικό)

ε. θερµαί + πύλαι  (κύριο όνοµα)

 

Να βρείτε τα συνθετικά µέρη των παρακάτω λέξεων, σύμφωνα µε το παράδειγμα:

α. Μεγαλόπολις  µεγάλη + πόλις

β. αξιόνικος

γ. µονοειδής

δ. πεντώβολον

ε. εξάµηνος

 

Να σχηματίσετε σύνθετες λέξεις της α.ε., σύμφωνα µε το παράδειγμα:

α. βαρύς + γδουπος  βαρύγδουπος

β. βαρύς + τόνος

γ. βαρύς + µόχθος

δ. ταχύς + πούς

ε. ταχύς + πτερόν

στ. βαθύς + φύλλον

ζ. βαθύς + σκιά

η. θρασύς + στόµα

θ. οξύς + τόνος

Μελετάω τις ερωτήσεις των κειμένων μου και τις περιλήψεις!

 

Ενότητα 2

Ο Θεμιστοκλής προσπαθεί να πείσει τους Αθηναίους να αντιμετωπίσουν τους Πέρσες στα στενά ώστε να μην χωρούν τα ογκώδη πλοία τους και να εξουδετερωθεί έτσι η αριθμητική τους υπεροχή. Ωστόσο, οι Αθηναίοι δεν πείθονται και ο Θεμιστοκλής επιστρατεύει ένα τέχνασμα. Χρησιμοποιεί τον Σίκιννο, Πέρση αιχμάλωτο και παιδαγωγό των παιδιών του, για να μεταφέρει ένα ψευδές μήνυμα στον Πέρση βασιλιά Ξέρξη. Του αναφέρει ότι ο Θεμιστοκλής είναι με το μέρος των Περσών και γι’ αυτό τον συμβουλεύει να επιτεθεί στους Έλληνες στη Σαλαμίνα και να φύγουν από τον Ισθμό. Ο Πέρσης βασιλιάς παρασύρεται και όντως πιστεύει ότι ο Θεμιστοκλής είναι φιλικά διακείμενος κι έτσι, ξεκινά η ναυμαχία της Σαλαμίνας με νικητές τους Έλληνες (480 π.Χ.).

 

 

Ενότητα 3

Στην καθημερινή μας ζωή, αγαπάμε τους φίλους μας και τους φίλους και των φίλων μας και μισούμε τους κοινούς εχθρούς. Ωστόσο, ο ιστορικός δεν πρέπει να συμπεριφέρεται και να αντιδρά έτσι όταν εκπληρώνει το καθήκον του. Οφείλει να είναι δίκαιος, αντικειμενικός και αμερόληπτος και να επαινεί τους εχθρούς του ή να ψέγει τους φίλους του αν οι πράξεις το απαιτούν. Αυτό συμβαίνει γιατί αν δεν υπάρχει αλήθεια στην ιστορία, τότε αυτή αχρηστεύεται όπως ένα ζώο που του έχει αφαιρεθεί η όραση και αποτελεί ένα ανώφελο διήγημα.

 

Ενότητα 4

Το κείμενο αναφέρεται στους Σεληνίτες, τους κατοίκους του πλανήτη της Σελήνης. Πρόκειται για ένα φανταστικό αφήγημα που παρουσιάζει αυτά τα πλάσματα φαλακρά, αλλά με μακριά γενειάδα, χωρίς νύχια στα πόδια τους και μονοδάχτυλους. Τα σώματά τους παράγουν γάλα αντί για ιδρώτα, από το οποίο μπορούν να παρασκευάσουν τυρί. Τα μάτια τους είναι ένθετα, γι’ αυτό και μπορούν να τα μετακινούν.

Στη Σελήνη, υπάρχει ένα πηγάδι με ένα κάτοπτρο από επάνω του. Το κάτοπτρο (καθρέφτης) δείχνει όλα όσα συμβαίνουν στη Γη, ενώ αν κατέβει κάποιος στο πηγάδι, μπορεί να ακούσει όλα όσα συμβαίνουν στη Γη.

Το κείμενο είναι φανταστικό και αληθοφανές με μια δόση ειρωνείας και σαρκασμού, καθώς ο Λουκιανός θέλει να φανεί πειστικός για τη δήθεν αλήθεια των ισχυρισμών του.

 

Μελετάω το συντακτικό των κειμένων που αναλύθηκε μέσα στα μαθήματά μας!