8η Μαρτίου: Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Είναι τελικά η σύγχρονη γυναίκα ελεύθερη;
Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στη μνήμη των εργατικών αγώνων των γυναικών της Νέας Υόρκης. Συγκεκριμένα, όλα ξεκίνησαν από τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας που έκαναν οι γυναίκες εργάτριες στα εργοστάσια κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη στα τέλη του 19ου αιώνα (1857). Οι Αμερικανίδες διαμαρτύρονταν για τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας, τα εξαντλητικά ωράρια, τους πολύ χαμηλούς μισθούς κ.ά. Χρειάστηκαν ωστόσο 50 ολόκληρα χρόνια για την καθιέρωσή της.
Με την πάροδο των αιώνων, οι αγώνες των γυναικών οδήγησαν σε πολλές κατακτήσεις. Το δικαίωμα της γυναίκας στην εκπαίδευση και τη μόρφωση, την εργασία, την πολιτική (δικαιώματα εκλέγειν και εκλέγεσθαι), αποτελούν μόνο μερικές από τις βασικότερες κατακτήσεις τους.
Εντούτοις, είναι όντως ελεύθερη η σύγχρονη γυναίκα; Μήπως υπάρχουν ακόμη εμπόδια και στερεότυπα που δεν έχει καταφέρει να υπερπηδήσει και μάλιστα, μπορεί να τα καλλιεργεί κιόλας; Πόσες φορές οι γυναίκες δεν αντιμετωπίζουν το δίλημμα καριέρα ή οικογένεια; Πόσες φορές οι σημερινές γυναίκες δεν αναγκάζονται να θυσιάσουν τις επιλογές τους; Πόσες φορές οι γυναίκες περιορίζονται από τη «γυάλινη οροφή», με αποτέλεσμα να μην μπορούν να προχωρήσουν στα επαγγελματικά τους και να κατακτήσουν τις θέσεις που αξίζουν; Μήπως τελικά οι γυναίκες αποκλείονται -έστω και άτυπα- από τα κέντρα εξουσίας, ειδικά την πολιτική;
Αυτά είναι μόνο μερικά ερωτήματα που αφορούν στην ισότητα των δύο φύλων. Μπορεί να έχει κατακτήσει η γυναίκα πολλά πεδία, αλλά υπάρχουν ακόμη πολλά -και συγκεκαλλυμένα- προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν. Οι γυναίκες θα είναι ελεύθερες όταν θα μπορούν να μην έχουν το δίλημμα εργασία ή οικογένεια, όταν θα μπορεί να κυκλοφορεί όποτε και όπως θέλει χωρίς να φοβάται έναν πιθανό βιασμό, όταν θα έχει ίσες επαγγελματικές ευκαιρίες με τους άνδρες συναδέλφους της, όταν δεν θα αποτελεί θύμα της μόδας και ευάλωτη κοινωνική ομάδα στα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις. Και φυσικά, όλα αυτά πρέπει να επιλυθούν -και μπορούν να επιλυθούν- μέσα από τον κοινό αγώνα και των δύο φύλων.
Αθηνά Ν. Μαλαπάνη, ΜΑ Πανεπιστημίου Αθηνών